vidalı hava kompresörlerinde elektrik tasarrufu
Kompresör kontrol cihazları;
Kompresörlerde ısı,basınç,seperatör kontrolü,çalışma saatleri ve değişik bakım zamanını gösteren
kontrol cihazları bulunmaktadır. Bu cihaz hemen her kompresör kontrol sistemine uyumlu ve
dünyada bir çok kompresör üreticisinin tercih ettiği kendini kanıtlamış sistemlerdir.
daha ayrıntılı bilgi için otomasyonavm - kompresör kontrol cihazları adresine bakabilirsiniz.
Kompresör uygulamamda hangi marka hız hontrol sürücü kullanmalıyım?
Kompresörler bizim nazarımızda zor ve ya ağır şartlar uygulamasıdır.Bu şekilde düşünmememizin temel sebebi
kompresör üreticilerinin herşeyi sınırda seçmiş olmalarıdır. Alışveriş sitesi otomasyonavm'den uygun ürünler seçebilirsiniz, ayrıca
hafif şartlar - ağır şartlar konusuna buradan bakabilirsiniz.
kaynak: inverter-plc.net/makineler/kompresör_enerji_tasarrufu.html
Önemli not:
Kompresörlerde inverter uygulaması yaparken , kullanmış olduğunuz sürücü mutlaka düzgün ayarlanmalıdır.
Söz gelimi vektör kontrole ayarlanmış bir sürücü modeli size enerji tasarrufu konusunda V/F kontrol
metodu ile çalışan sürücü kadar yardım edemez.
Ayrıca kompresör hedef basınca ulaşıp yeterli soğutmayı yapmak için boşta çalışması gerekmektedir.
Eğer motorunuzu PID veya Harici kompresör kontrol cihazı ile kontrol ediyorsanız ,sürücünün minimum
hızını 20 -25hz civarında tutun. Aksi halde vidayı yağsız bırakıp yakarsınız.
İnverter ile hava kompresörünü kontrol etmek;
Frekans inverterleri motorunuzu istediğiniz hızda döndürebilme yeteneğine sahiptir.
Sözgelimi 2850 devir dakika bir motorunuz varsa siz bunu 980 dd ile çalıştırabilirsiniz.
Kompresörlerde hava basıncını kontrol etmenin anahtar noktasıda işte bu özellikdir.
Yukarda değindiğimiz gibi eski metot basıncı alt set seviyesinde motor çalışır,üst set seviyesinde ise motor dururdu. Hız kontrol cihazı ile kontrol sisteminde ise durum çok
daha farklıdır. İnverter ya analog sinyalleri (basınç transmitterleri)değerlendiren bir cihaz
yada doğrudan PID kontrolünü kendi bünyesinde gerşekleştirerek , emiş grubuna hiç müdahalede bulunmadan doğrudan basınca göre motorun deviri ile oynayarak
basıncı sabit tutmaya çalışır. Bu metodun en önemli 3 faydası vardır;
1- Motor değişik hızlarda devamlı çalışacağından (düşük devirlerle) devamlı dur-kalk
yaparken çekeceği "demeraj akımını" çekemez.
2- Emiş grubu hareketsiz kalacağı için ilgili parçaların aşınma ömrü neredeyse raf ömrüne eşit hale gelir.
3- Motorla vida arasındaki güç aktarımını sağlayan kayışlar motorun belli bir rampa ile
hızlanmasından dolayı aşınması daha geç olur.
Hız kontrol cihazları, değişik sektörlerin hemen hemen her makinasında ve
ekipmanda yaygın olarak kullanılmaya baslamıştır. Gelişen teknolojiyle birlikde
kompresölerin inverterler ile kontrolü artırmaktadır.
En fazla kullanılan kompresör kontrol metodu yük-boş kontrol sistemidir.
Kompresörlerin belli bir basınç aralığında çalışarak , alt basınç noktasında yük
pozisyonuna sokar ve hava basıncı ayarlanan üst seviyeye gelincede vidanın
emiş gurubunu boşa alır.
Diğer bir metot ise kompresörün emiş grubunun hava girişi belli bir klape ile
ayarlanarak emişin kontrol altına alınması ve basıncın devamlı sabit tutulmaya
çalışılmasıdır. Bu şekilde çalışan kompresör sistemlerinin yükte kalma oranı göz
önüne alınarak eğer yüksek doluluk oranı ile çalışıyorsa tercih edilmelidir. Doluluk
oranı sözgelimi %50 nin altındaysa bu metod size enerji tasarrufu yaptırmaz.
Zaten çok yaygın kullanılan bir metod da değildir.
Pistonlu kompresörün, bir silindir içinde ileri ve geri hareket eden bir
pistonu vardır. Dönel kompresörün, bir silindir içinde dönen, merkezi kaçık
bir rotoru vardır. Salyangoz kompresörün, iki spiral şekilde parçası vardır.
Biri sabit dururken diğeri karşısında (herhangi bir ekseni olmaksızın) döner.
Vidalı kompresör biri erkek diğeri dişi iki helisel (vida şeklinde) rotoru
vardır. Bunlar döndükçe civatanın bir somun içinde döndürülmesine benzer
biçimde dişliler birbiri içinde hareket eder. Santrifüj kompresörün, özel şekil
verilmiş yuvasında dönen birçok kanadı olan yüksek hızlı bir çarkı vardır.
Kompresörler normalde hangi metodlarla kontrol ediliyordu?
Tüm kumanda ve kontrol parametrelerinin girilmesine ve kontrol edilmesine izin veren
kullanımı kolay PLC Touchscren kontrol paneli sayesinde kompresörün çalışması ile ilgili;
** Basınç ve sıcaklık değerleri,
** Çalışma kondisyonu (yük,boş,bekleme vb.)
** Arıza bildirimleri ve arızaların ayrıntılı biçimde kaydedilmesi,
** Servis ve çalışma sürelerinin izlenmesi,
** İnverter ile gerçek haberleşme sayesinde parametre değişimlerinde kolaylık ve hız,
** İnverter ikazlarının da kontrol ünitesi ekranından izlenebilmesi sağlanmıştır.
** İnverterli uygulamaların getirdiği kullanım kolaylığı ve ekonomik faydalardan
dolayı; artan ve çeşitlenen uygulama talepleri doğrultusunda, inverterli kompresör
uygulaması için PLC VE TOUCHSCREN modül kullanılmaktadır.
İşletmelerde kurulu gücün ortalama %40 ını elektrik motorlarının kullandığını da
düşünürsek; inverter sayesinde; parasını ödediğiniz reaktif güç bedeli azalır. Sistem
kendini hızla geri öder.
Standart kompresörlerde kullanılan motorlar çalışırken aktif gücün yanında kompanze
edilmesi gereken reaktif güç ile de kaynakları tüketmeye devam ederler.
** İnverter ise elektrik hattınıza motorun cosφ değerini yansıtmaz. Cosφ = 1
Elektrik faturam düşermi ?
İnverterli kompresörler, tüketimin kapasite aralığının altına olduğu durumlarda aynı
standart kompresörler gibi boşa geçer ve çok kısa bir soğutma süresi sonunda durur.
Bu boşta çalışma süresinde, normal bir yıldız üçgen kompresör ortalama %30-50
güç tüketirken, inverterli kompresör %8-%10 arasında güç tüketir.
Basınç dalgalanması minimize edildiğinden basınç hattında kullandığınız tüm
bileşenlerin (ek yerleri, bağlantı elemanları, tanklar ve basınçlı havayı kullanan
cihazlar) uzun ömürlü olur.
Standart kompresörler yük ve boş geçişleri yaşarken yük değişimleri kompresörün
devre elemanlarını ve mekanik konstrüksiyonunu uzun dönemde yıpratır. İnverter ise
kapasiteye göre motor devrini ayarlarken bile pürüzsüz hareket eder.
Kompresörüme neden frekans inverter'i takmalıyım?
** İnverterli kompresörler kapasite aralığında kalan kullanımda, boşa geçmez.
Çalışma ile ilgili bütün değerler dengede kalır.
** Sistemin o andaki hava ihtiyacı ne kadarsa kompresör sadece o kadarını üretir ve
sadece o kadar enerji kullanır.
** Özetle sadece ihtiyacınız kadar enerji (para) harcanır.
** Standart kompresörler boşta çalışırken yükte çalışmaya göre ortalama % 30-50
oranında güç tüketerek çalışmaya devam ederler. Bu kısaca; kompresörün hiç iş yapmadan
enerji tüketmesi (elektrik harcamaya devam etmesi, rulmanların dönmeye devam etmesi,
yağın sirküle olması, kayışların çalışması…) demektir.
** SABİT BASINÇ İÇİN İNVERTER KULLANIN
** Standart kompresörler, hedeflenen basınçta boşa geçer, basınç alt değere
ulaşınca tekrar yüke girer. Bunun sonucu kullanılan havanın basıncı alt ve üst değerler
arasında sürekli değişir.
** İnverterli kompresörler motor devrini ayarlayarak hedeflenen basınçta kalır.
KOMPRESÖRLERDE İNVERTERLERİN ÇALIŞMA AVANTAJLARI;
** YUMUŞAK KALKIŞ-DURUŞ
** Elektrik motorunun yıldız-üçgen kalkışı sırasında, yıldız periyodunda çekilen aşırı
akım ve buna bağlı tüm elektro-mekanik kayıp ve riskler; inverterli uygulamanın yumuşak
kalkış ve duruş imkânı ile giderilmiş olur. Kompresör ekipmanının verimli kullanım ömrü
uzar.
Buraya dikkat !!
Kompresörünüze hız kontrol uygulaması düşünüyorsanız en temel veri,
Kompresörünüz % kaç doluluk oranıyla çalışıyor?
Sözgelimi %90 doluluk oranıyla çalışan bir vidalı kompresörde invertör uygulaması "
elektrik tasarrufu" açısından sizi hayal kırıklığına uğratabilir. Ama % 60 doluluk
( yükte çalışma oranı) oranıyla veya altı çalışan kompresörünüz varsa her gün
fazladan %20 elektrik harcıyorsunuz. Seçtiğiniz invertörün ve kontrol sisteminin
vasfıda buna ayrıca etkendir.
Buraya dikkat 2 !!
Eğer kompresörünüze inverter takmaya karar verdiyseniz 2 seviye üst güçte sürücü
seçmenizi öneririz. Zaten oldukca ağır olan kompresör
odası ortamı üzerine sınırda akım çeken kompresör motorları sürücünün fazla ısınmasına
yol açar. Dolayısıyla haybeden o kadar kütleyide
ısıtmış olursunuz. Bu ısıtma işlemide size ekstradan elektrik harcatır.
Verimlilik kavramı her sektörde önem kazanmaya başladı. Önceki dönemlerde
çokda dikkate alınmayan "enerji tasarrufu" günümüzde üretim maliyetlerini
hesaplarken liste başı hale geldi. İşletmeler tasarruf
etmeye yönelik olarak kompresörlerde özellikle yüksek elektrik tüketimi ile vidalı kompresörlerde ekonomi arayışına girdiler. Vidalı sistem kompresörler
esasen hem elektrik maliyeti hemde istemeyerek ürettiği ısı sebebiyle doğru değerlendirildiğinde verimli hale getirilebilir.
Nerdeyse 90 - 100 dereceye varabilen sıcaklığı kışın ısınma amaçlı değerlendirilmektedir (bu bizim konumuz değil).
Vidalı kompresöler'de inverter kullanımının artması, uygun bir kontrol ve kumandanın sağlanması, basınçlı havanın enerji maliyetlerinin düşmesini sağlar. İşletmelerde ihtiyaç duyulan basıncı hava sabit olmamakta, sürekli olarak değişmektedir.
Mevcut kompresölerin elektronik uygulamaları ile kontrol edilmesi ve verimli sekilde çalıştırılması enerji maliyetlerini düşürür. Yüksek güçteki elektrik motorlarının kullanıldığı vidalı kompresölerde sürücü uygulamaları maliyetlerinin düşmesine ve verimliliğin artmasını sağlar.
VİDALI HAVA KOMPRESÖRLERİNDE ENERJİ TASARRUFU ve HIZ KONTROL CİHAZLARI
(AC MOTOR KONTROL İNVERTERLERİ,MOTOR HIZ SÜRÜCÜ SİSTEMLERİ)